نوع مقاله: علمی - پژوهشی(حقوق عمومی)

نویسندگان

• محسن ایرج ¹
• خیرالله پروین ²

¹ دانشجوی دوره دکتری تخصصی حقوق عمومی، گروه حقوق عمومی و بین‌الملل، دانشکده حقوق، الهیات و علوم سیاسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، تهران.

² استاد، گروه حقوق عمومی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه تهران، تهران، ایران

چکیده

وجود نهاد ناظر با سازوکار بی‌طرفانه در انتخابات نقش تعیین‌کننده­ای در تحقق بخشیدن به حکمرانی مطلوب دارد. امروزه پیچیدگی انتخابات «نظارت» را امری سخت و مسئولیت «دادرسی اساسی» را سنگین کرده است. نظارت بر‌ انتخابات‌ تیغ دو لبه‌ای است که از یکسو‌ می‌تواند تضمین‌کننده و پاسدارحقوق باشد و از سوی دیگر، تهدید و تحدید‌کننده آن، لذا این مقاله، با روش توصیفی ـ تحلیلی، مبانی و مصادیق این نوع نظارت را در ایران و فرانسه مورد بررسی قرار داده و به دنبال ارائه پاسخ به این پرسش است که «دادرسی اساسی جهت صیانت از انتخاب مردم در فرانسه و ایران از چه سازوکاری بهره می­گیرد تا از حقوق مردم به بهترین نحو صیانت کند؟» در پاسخ مشخص شد که با وجود انتصابی بودن اعضای این شورای نگهیان و شورای قانون اساسی فرانسه (فرانسه 9 نفر با نسبت مساوی توسط سه قوه، ایران 12 نفر با نسبت مساوی توسط رهبری و مجلس البته از میان منتخبان رئیس قوه قضائیه) شورای نگهبان ایران در برخی از اختیارات، دارای نقش گسترده­تری نسبت به شورای قانون اساسی فرانسه است. هر چند هر دوی آن‌ها، به دلیل پراکندگی، ابهام، تناقض رفتار و عدم شفافیتی که در اکثر جنبه­های صلاحیت و رفتار کارگزارانشان وجود دارد، اما از اثربخشی، کارآمدی و انسجام لازم برخوردار می‌باشد. همین موضوع باعث شده تا امروزه، با وجود فاصله بین آرمان‌های صیانتی، مبانی نظری، اندیشه­های اصلی تأسیس و عملکرد موجود، باز هم از مشروعیت بالایی در حقوق تطبیقی برخوردار باشند.

کلیدواژه‌ها

• دادرس اساسی
• انتخابات
• نظارت
• قانون اساسی

موضوعات

• حقوق عمومی

عنوان مقاله [English]

The role of fundamental proceeding in protecting and safeguarding the people's choice in France and Iran

نویسندگان [English]

• mohsen iraj ¹
• Kheirollah Parvin ²

¹ Ph.D. Student in Public Law, Islamic Azad University, Research Branch, Tehran, Iran

² Professor of Public Law, Faculty of Law and Political Science, University of Tehran

چکیده [English]

The existence of a supervisory entity with an impartial mechanism in the election plays a decisive role in realization of a desirable governance. Today, the complexity of the election makes the "supervision" hard and responsibility of "fundamental proceeding" heavier. Supervision over election is a two-bladed sword, which can guarantee and protect the rights on one hand, and threatens and restricts it on the other hand. Therefore, this research studies the foundation and examples of this kind of supervision in Iran and France using descriptive-analytical method, and seeks to answer the question of what mechanism the fundamental proceeding benefits from to safeguard the people's choice in France and Iran in order to protect the people’s rights in the best way? In response, it became clear that the Guardian Council has a broader role than the French Constitutional Council in some powers. However, both of them have the effectiveness, efficiency, and coherence due to the dispersion, ambiguity, and inconsistency of behaviour and lack of transparency exists in most of jurisdiction and conduct of their agents. In addition, this has led to a high legitimacy today, despite the fact that the activities of these entities are somewhat distant from theoretical foundations and main protection thoughts. 

کلیدواژه‌ها [English]

• fundamental proceeding
• Election
• supervision
• inhibition
• Iran
• France